ΞΕΝΟ ΡΕΠΕΡΤΟΡΙΟ σωπευτική η παρουσία άλλων σημαντικών Ρώσων συγγραφέων όπως ο Γκόρκυ, ο Πούσκιν, ο Μπουλγκάκοφ και ο Οστρόφσκι. Ως προς το ιταλικό ρεπερτόριο, πέρα από τις πέντε παραγωγές έργων του Γκολντόνι και τις τέσσερις έργων του Πιραντέλλο, επι- λέγονται άλλα επτά έργα, τρία του Εντουάρντο Ντε Φιλίππο (και τα τρία τη δεκαετία του 1980) και τέσσερα του Ντάριο Φο. Περιορισμένη η παρουσία του ισπανικού ρεπερτορίου, αφού πέρα από τις πέντε παραγωγές έργων του Λόρκα, παρουσιάζεται ένας κλασικός Λόπε ντε Βέγκα το 1975 (Λαός και τυραννία σε σκη- νοθεσία Βλαδίμηρου Καυκαρίδη) και ένας Αλεχάντρο Κασόνα το 2011 (… Με τη σιωπή σε σκηνοθεσία Ανδρέα Τσουρή). Το νορβηγικό θέατρο εκπροσωπείται αποκλειστικά και μόνο μέσα από τα έργα του Ερρίκου Ίψεν. Ως προς τις υπόλοιπες εθνικότητες, εμφανίζονται σποραδικά συγγραφείς από άλλες χώρες, ευρωπαϊκές και μη, ιδιαίτερα κατά τις δύο τελευταίες δεκαετίες. Έτσι βλέπουμε παραγωγές έργων με προέλευση από την Αυστρία, την Ελβετία, τη Δανία, την Τσεχία, την Πολωνία, την Ουγγαρία, τη Μολδαβία, τη Σουηδία, τη Νότια Αφρική, το Ισραήλ, την Αυστραλία, τον Λίβανο, τον Κα- ναδά, την Αργεντινή, τη Βραζιλία και την Τουρκία, με τον συνολικό αριθμών των παραγωγών αυτών να ανέρχεται στις είκοσι τέσσερις. ΚΛΑΣΙΚΟ ΚΑΙ ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΡΕΠΕΡΤΟΡΙΟ Μέσα από μια γενική κατηγοριοποίηση των ξένων έργων που παρουσιάστηκαν κατά τη διάρκεια της πενηντάχρονης πορείας του Οργανισμού προκύπτει ότι το μεγαλύτερο ποσοστό κατέχει το σύγχρονο ρεπερτόριο, με έργα γραμμένα κυρίως μετά τον Β´ Παγκόσμιο Πόλεμο. Βέβαια, σε αυτή την κατηγορία εντάσσεται μια μεγάλη γκάμα έργων τα οποία ανήκουν σε διαφορετικά είδη και αισθητικά ρεύματα: από κωμωδίες, κομεντί και ηθογραφίες μέχρι θέατρο του παραλόγου, θέατρο της σκληρότητας και άλλες, πιο πειραματικές φόρμες θεατρικής γραφής, είδη που κάνουν την εμ- φάνισή τους πιο πολύ στις παραγωγές του 21ου αιώνα. Έτσι, ανάμεσα στα ενενήντα αυτά έργα και τους εβδομήντα δύο συγγραφείς που καταμετρώνται, βλέπουμε ονόματα όπως αυτά των Τεννεσσή Ουίλλιαμς, Άρθουρ Μίλλερ, Ζαν Ανούιγ, Ερίκ-Εμανουέλ Σμιτ, Ρέυ Κούνεϋ, Πήτερ Νίκολς, Ντάριο Φο, Λούκας Μπαίρ- φους, Άθολ Φούγκαρτ, Ρομπέρτο Ατάυντε, Χανόχ Λεβίν, Μπεχίτς Ακ, Ντέιβιντ Γκρεγκ, Σαμ Σέπαρντ, Ντέηβιντ Μάμετ, Μπράιαν Φρίελ, Τόνυ Κούσνερ, Μαρκ Μέντοφ, Φρήντριχ Ντύρρενματ, Πήτερ Σάφφερ, Τζων Πάτρικ, Νηλ Σάιμον, αλλά και αυτά των Χά- ρολντ Πίντερ, Σάμουελ Μπέκετ, Ευγένιου Ιονέσκο, Έντουαρντ Άλμπυ, Σάρα Κέιν, Νίνα Ρέιν, Ντέηβιντ Χέαρ, Κρίστα Βολφ, Carl Krull, Ουαζντί Μουαουάντ, Ντέηβιντ Ρέιμπ, Μάικ Μπάρτλετ και Μάρτιν ΜακΝτόνα. Αν και με πολύ λεπτές χρονικές διαχωριστικές γραμμές, από το ρεπερτόριο του μεσοπολέμου καταγράφονται τριάντα περίπου έργα από δεκαεπτά συγγραφείς, μεταξύ των οποίων οι Μπέρτολτ Μπρεχτ, Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα, Ζαν Ζιρωντού, Ευγένιος Ο’Νηλ, Θόρντον Ουάιλντερ, Λίλιαν Χέλμαν, Τζων Πρίσλεϊ, Τζων Όσμπορν, Αλεχάντρο Κασόνα, Βόλφγκανγκ Μπόρχερτ, Μιχαήλ Μπουλγκάκοφ, Άρθουρ Σνίτσλερ και Φέρντιναντ Μπρούκνερ. Στο κλασικό ρεπερτόριο του 19ου αιώνα και των αρχών του 20ού καταγράφονται σαράντα παραγωγές έργων από είκοσι συγγρα- φείς, μεταξύ των οποίων οι Ερρίκος Ίψεν, Άντον Τσέχωφ, Μαξίμ Γκόρκυ, Νικολάι Γκόγκολ, Λουίτζι Πιραντέλλο, Αύγουστος Στρί- ντμπεργκ, Αλφρέ ντε Μυσσέ, Ζωρζ Φεντώ, Εντμόν Ροστάν, Γκέοργκ Μπύχνερ, Μπέρναρντ Σω, Όσκαρ Ουάιλντ και Αλεξάντρ Οστρόφσκι. Τέλος, στο κλασικό ρεπερτόριο, το οποίο εμφανίζεται πιο συχνά κατά τις δύο πρώτες δεκαετίες λειτουργίας του Οργανισμού, κα- ταγράφονται τριάντα έξι παραγωγές έργων από έντεκα συγγρα- φείς, με κυριότερους τους Σαίξπηρ, Γκολντόνι, Μολιέρο, Μαριβώ, Σίλλερ, Γκαίτε, Πούσκιν και Λόπε ντε Βέγκα. ΟΙ ΣΚΗΝΟΘΕΤΕΣ Αναπόσπαστο κομμάτι της σκηνικής πορείας του Οργανισμού αποτελούν οι δεκάδες σκηνοθέτες οι οποίοι στήριξαν και ανέδει- ξαν αυτό το πλούσιο και πολυσυλλεκτικό ρεπερτόριο. Κατά την πρώτη δεκαετία λειτουργίας του, συνεργάζονται με τον ΘΟΚ εννέα σκηνοθέτες: το εξ Ελλάδος δυναμικό, οι Νίκος Χατζίσκος, Σωκράτης Καραντινός και Αλέξης Σολομός, ο Γερμανός Heinz- Uwe Haus και οι Κύπριοι Νίκος Σιαφκάλης, Εύης Γαβριηλίδης, Νίκος Χαραλάμπους, Βλαδίμηρος Καυκαρίδης και Φώτος Φωτιά- δης. Κατά τη δεκαετία του 1980, οι Κύπριοι σκηνοθέτες παραμέ- νουν στο δυναμικό του Οργανισμού και εμπλουτίζονται με τη σημαντική συμβολή του Φαίδρου Στασίνου, αλλά και της Μόνι- κας Βασιλείου, της πρώτης γυναίκας που δοκιμάζεται στη σκη- νοθεσία σε παραγωγές του ΘΟΚ. Η δεκαετία του 1990 φέρνει νέο αίμα τόσο από την Ελλάδα (π.χ. Γιάννης Ιορδανίδης, Στέφανος Κοτσίκος) όσο και από το εξωτερικό ( Valery Akhadov, Evgueni Radomyslenski, Volker Geissler, Alexander Stillmark), ενώ οι γυναικείες φωνές ολοένα και πληθαίνουν στο πηδάλιο της σκηνο- θεσίας (Δέσποινα Μπεμπεδέλη, Σβετλάνα Χαραλάμπους, Yuliya Ognyanova). Όσο για τους Κύπριους, το δυναμικό του Οργανισμού ενισχύεται με τη σημαντική συμβολή των Χρίστου Σιοπαχά, Ανδρέα Μαραγκού, Νεόφυτου Ταλιώτη, Ανδρέα Πάντζη και Κων- σταντίνου Αρβανιτάκη. Οι δύο τελευταίες δεκαετίες παρουσιάζουν ένα εντυπωσιακό πλήθος νέων ονομάτων, τόσο σκηνοθετών όσο και σκηνοθε- τριών, οι οποίοι/ες συνεργάζονται είτε μεμονωμένα είτε σε πιο τακτική βάση με τον ΘΟΚ. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι κατά τη δεκαετία του 2000 καταγράφονται τριάντα ονόματα σκηνοθε- τών/τριών που σκηνοθετούν έργα του ξένου ρεπερτορίου, και τριάντα δύο ονόματα κατά την τελευταία δεκαετία. Μεταξύ άλλων, με τον Οργανισμό συνεργάζονται οι Μαρία Μανναρίδου- Καρσερά, Χρίστος Ζάνος, Άντης Παρτζίλης, Βαρνάβας Κυριαζής, Ανδρέας Χριστοδουλίδης, Στέφανος Κοτσίκος, Αθηνά Ξενίδου, Λέα Μαλένη, Τάκης Τζαμαργιάς, Νεοκλής Νεοκλέους, Αθηνά Κά- σιου, Μαγδαλένα Ζήρα, Πάρις Ερωτοκρίτου, Αλίκη Δανέζη-Knutsen, Γιάννης Χουβαρδάς, Κοραής Δαμάτης, Κώστας Γάκης, Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος, Μαρία Κυριάκου, Άντζελα Μπρού- σκου, Θανάσης Γεωργίου, Αχιλλέας Γραμματικόπουλος, Μάριος Μεττής, Κώστας Σιλβέστρος και Αλεξία Παπαλαζάρου. Η πλη- θώρα των σκηνοθετών/τριών σίγουρα δεν επιτρέπει ξεχωριστή μνεία στον καθένα και την καθεμία. Ωστόσο χρήσιμο είναι να καταγραφούν κάποιες τάσεις που παρατηρούνται στις επιλογές των σκηνοθετών/τριών που συνεργάζονται για κάποια χρόνια με τον Οργανισμό, αφήνοντας το δικό τους προσωπικό στίγμα.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTUzMzM1NQ==